BACK to
Home > Indices > Index III.1
                          > Index III.2
           > Links > E-Texts, E-Libraries, Miscellanea

Texts Employing the Division of Type I.i

Under Construction


Contents of this page

Text I.i.1

Ms: Paris, Bibl. Nationale, lat. 7530 ff. 62v-65v, saec. viii (a. 779-796)
Titulus
  • Incipit de vii. artibus liberalibus (f. 62v)
  • Explicit de artibus liberalibus (f. 65v, manu recentiore)
Inc.: Quid sit philosoph(us), cur sic dicam. Philosophus grece, latine amator sapientiae dicitur. ...
Exp.: ... proprium ut risibile; accidens ut sapientia homini.

Edd.:

  • Ulrich Schindel, "‚De septem artibus liberalibus‘ - ein unedierter anonymer Tractat aus dem 8. Jahrhundert", ed. Paul Gerhard Schmidt, Andreas Bhrer, Elisabeth Stein, Nova de veteribus: mittel- und neulateinische Studien für Paul Gerhart Schmidt, Walter de Gruyter 2004 (Google books), pp. 132-144, ed. at pp. 134-144)
  • Transc. (PDF, 64KB)
       This text heavily depends on Isidore’s Etymologiae II.xxiv as Schindel throughly shows. We know nothing of the author. It was, to my opinion, written not much earlier than the date of the ms itself (viz. 779-796).
       It divides dialectica into five predicables treated in the Isagoge, neglecting other subjects like categories, topics, syllogisms, etc. In this point, it is different from the next one, which divides dialectica into Isagogae / Categoriae / Topica / Periermeniae / Definitiones.
       Cf. Holtz, Louis, "Le Parisius Latinus 7530, synhèse cassinienne des arts libéraux, Studi Medievali 16 (1975), pp. 97-152.

Text I.i.2

Text I.i.2 is based on Isidor's Differentiae II.xxxviii.149-xxxix.158 (PL 83 93D-95B), and attached in many mss to Alcuin's De rhetorica et virtutibus.
Alcuin's De rhetorica et virtutibus
Edd.
  • PL 101 919-949
  • C. Halm, Rhetores Latini minores, Leibzig 1863, pp. 523-550
  • W.S. Howell, The Rhetoric of Alcuin and Charlemagne, Princeton 1941 (Ed. and English translation)
  • Lee Zimmermann, A Criticl Text: Alcuin’s Disputatio de Rhetorica et de Virtutibus Sapientissimi egis Karoli et Albini Matistri, Diss. St. Louis Univ., 1968
But the attachments to it (schemata on rhetorical terms and the text on the division of philosophy) are printed only in PL 101.

Lists of MSS

  • W.S. Howell, The Rhetoric of Alcuin and Charlemagne, Princeton 1941, pp. 8-18
  • L. Wallach, Alcuin and Charlemagne, New York 1959, pp. 89 ff.
  • Gabriele Knappe, Traditionen der klassischen Rhetorik im antelsächsischen England, Heidelberg 1996, pp.500-510
  • Mine with some additions to Knappe's
Inc.: Porro sapientiam veteres philosophiam vocaverunt ...
Exp.: ... Temperantia: continentia, clementia, modestia.
Ed.:
  • PL 101
  • Transc.

Under this influential text, Scheme I.i became very popular until the late 11th century.

Text I.ii.3

Clemens Scotus, Ars grammatica
Ms: Titulus:
Inc.:
Exp.:
Ed.: Joannes Tolkiehn, Philologus Suppl. Bd. XX-iii, Lipsae 1927.

Text I.i.4

Rabanus De rerum naturis seu De universo XV.i: De philosophis gentium
Ms: see the list by W. Schipper
Edd.:

Text I.i.5

Ms: London, British Libr., Royal 15 B XIX ff. 91r-93r, saec. x(?)
Titulus: Definitio philosophiae (f. 91r)
Inc.: Philosophia est inquisitio rerum humanarum diuinarumque cognitio ...
Exp.: ... Unde honor est eximius coram hominibus haec seruanti et laus apud deum.
Ed.: Transc. (PDF 32KB)

Composed of excerpts from Rabanus (Text 1.1.3)

Text I.i.6

Ms: Inc.: Si omnis vita nostra philosophiae disciplinis proficit et usu valet, ...
Exp.: ... in qua primum mitem et misericordem animum eius / conficere oportet.
Edd.:

Probably written in the 11th century; at least, no earlier mss are known.

Text I.i.7

Ms: Inc.: Interrogatio. Quid primus philosophi nomine nuncupatus est? Responsio. Pithagoras humilitatis gratia ...
Exp.: ... Scientia enim pietatis nosse legem, intellegere prophetas, euangelio credere, apostolorum dicta non ignorare. Multi sapientes fieri uolunt, sed laborem in perquirenda sapientia adsumere parcunt.

Ed,

  • Mai, Angelo, Nova Patrum Bibliotheca I-2 (1852) pp. 183-185 (from V); Internet Archive
  • Transc.

Text I.i.8

Ms: Vat. Ross. 537 f. 140r, saec. XII med., schemata mainly based on Text I.1.2 and partly on Augustinus, De diversis quaestionibus LXXXIII 31.1
Ed.: Transc.

Text I.i.9

Ms: Milano, Bibl. Medicea Laurenziana, M 62 sup. f. 6r (i.m.), saec. xii (only schema, in the margin of a copy of the Isagoge)
Ed.: Transc.
  • philosophia
    • phisica
    • ethica
    • logica
  • de phisica
    • aritmehica
    • astronomia
    • astrologia
    • mechanica
    • medicina
    • geomatria
    • musica
  • logica diuiditur
    • in dialecticam
    • et rethoricam
  • dialectica diuiditur
    • in ysagogas
    • in cathegorias
    • topica
    • in d«iffi»ni«tiones»
    • p(re)i«herme»ni«as»

Text I.i.10

Ms: München clm 14516 f. 1v, saec. xi (only schema)
Ed.:
  • Grabmann, Methode II p. 44
  • Transc.
  • Philosophia
    • ethica
    • logica
      • rhetorica
      • dialectica
        • Isagoge
        • Categorie
        • Topica
        • Perihermeneias
        • Diffinitiones
      • grammatica
    • phisica
      • aritmetica(!)
      • astronimia(!)
      • astrologia
      • mechanica
      • medicina
      • ge`o´metrica
      • musica
Note that grammatica is incorporated under logica.