Ms: Paris lat. 3110 ff. 59va-
Ed.:
Prologue acrostiche (D'Alverny)
| Me ne deus magnuM | quem crdula uox uocat agnuM | |
| Vndisono fluctV | consolator sine luctV | |
| Sidereas sedeS | intrare iubebis et edeS | |
| Imum fecistI | quem de celo repulistI | |
| 5 | Celitus en doneC | uirtute ualens adeo neC |
| Vt regeret ceutV | celestia regmina(!) nutV | |
| Statum cum limiS | hominem plasmaueris imiS | |
| Ex cuius seuE | costa corpus facis EuE | |
| Nos cuius crimeN | facit aulae perdere limeN | |
| 10 | Rex tamen ipse datoR | bonitatis et omni creatoR |
| Atrarum paruA | terre rarum uisitat aruA | |
| Regum rex emptoR | ueteris seclique redemptoR | |
| Virgineo fructV | nos saluauit sine luctV | |
| Sic pie pergebaS | et sic in carne latebaS | |
| 15 | Clarus eras uigil hiC | sed et es modo clarior illiC |
| Astra regens dextrA | praeclarus et intus et extrA | |
| Nobiliter lumeN | simul et cum lumine numeN | |
| Ore salutiferO | mittens cum flamine uerO | |
| Vernis hos nutV | tua faxis dicere ceutV |p. 275| | |
| 20 | Innumerisque datI | sunt paenis et cruciatI |
| Lumina mundi saL | auro pluris precii saL | |
| Eterne uitE | portant diademaque mitE | |
| Tecum censebunT | et in ipsa sede sedebunT | |
| Veraces cultV | ueraces iudice uultV | |
| 25 | Orum preceptO | saluatur iustus adeptO |
| Cum sequitur uigil hiC | exemplum quod iuuat illiC | |
| Ergo tuum summE | deus horteris puerum mE | |
| Mentibus immensvM | donans pro munere sensvM | |
| Et sic dignarE | nos tecum Christe locarE | |
| 30 | Ad celi castrA | ueniamus nos et ad astrA |
| Rex regum rectoR | ubi sidis(!) ab ethere uectoR | |
| Vt nostre datV | uoces uno cominatV | |
| Spernentes fraudeS | cantent per secula laudeS |P59vb| |
9 facit P, fecit D'Alverny
10 dator D'Alverny, dator P
10 o(mn)i P, omnium D'Alverny
11 t(er)re P, ter(re) D'Alverny
19 tua P, tuo D'Alverny
25 preceptO saluatur correxi, precepto O saluatur P, precepto (o) D'Alverny
31 sedes s.l. P
| Unica regma, specialis uirgo, supina | ||
| Spes, septem natas non carne uiri generatas | ||
| Lactat per partes quas septem credimus artes | ||
| Turbaque mammarum superatur lacte duarum | ||
| 5 | Nec plus quam flammae didicerunt fallere mammae | |
| Has ego formosas credo satis et speciosas | ego P, ergo D'Alverny | |
| He uincunt dominas quiduis cantando marinas | ||
| Ipsam siluanam supernant uenando Dianam | ||
| Cinthia tam bellis cedit super sui astra puellis | ||
| 10 | His non astricta uult esse Proserpina uicta | |
| Non est mortalis quales sunt femina talis | ||
| Querunt has belli mundique probique puelli | ||
| Que tamen absque meris nullos iungunt sibi cleris | ||
| Hec, cum naiadum turba comitante suarum | naiadum correxit D'Alverby, naiaru(m) P | |
| 15 | Pergebat pratum iuxta flores spaciatum | |
| Sub quodam monte quo gaudet siluula fonte 1 | ||
| Nec ualet inferre Phebus sua lumina terrae | ||
| Est ibi fons iugis tibi, tu qui gutture mugis | ||
| Et nemus est amabile semper per tempus aprile | amabile correxit D'Alverny, abibile P | |
| 20 | Haut procul hinc moti cultoris mansio noti | |
| Extiterat ruris latis circumdata muris | |p. 276| | |
| Hirsuta pelle cui sunt de more capellae 2 | ||
| Est etiam numus gratum sibi filius unus | ||
| Qui tener etatis inuentor erat feritatis 3 | ||
| 25 | Preerit et hic primus inuentor fraudis 4, et unus | |
| Quo fuit in ulla non ingeniosior illa | ||
| Per falsum rerum scit flocci pendere uerum | ||
| Cum tamen ignota prudencia sit sibi tota | ||
| Pauit caprinas turbas nec nouit ouinas | ||
| 30 | Et iuxta fontis decursus et iuga montis 5 | |
| Ante notatarum quo uenit mater herarum. | ||
| In summo mane, dum Phebus lumine plane | ||
| Inciperet primis humilis pulcrhescere(!) rimis | ||
| Nec dum iocundum calescerat undique mundum | ||
| 35 | Et nondum flores prodebant caumate rores | |
| Frigora nocturna nec ceperat aura diurna | ||
| Densa stetit ramis prebens habitacula damis | ||
| Siluula pennigerae sub qua uolucres cecinere | ||
| Arguta laude uox illic plausit alaudae | ||
| 40 | Garrulat hic plene laudes guttur philomenae | |
| Priuatis mundo pullis ibi garrit hyrundo | ||
| Quod placet in somnis tibi sic uolucris canit omnis | ||
| Huc pastor uillae tunc Oclus 6 uenerat ille | ||
| Dum simul aurora deleuerat astra decora | ||
| 45 | Quo cum reginam perceperat esse Sabinam | |
| Et quam sint flores uidet omnes candidiores 7 |
1.
Allusion au Parnasse? ou au mont Lycéee en Arcadie? (D'Alverny)
2.
Il y a sans doute là une réminiscence d'un hémistiche d'Ovide, Fast., II, 361: «Cornupedi Fauno caesa de more capella.» (D'Alverby)
Allusion à Pan? Cf., Aen., VIII, 282: «pellibus in morem cincti», et le commentaire de Servius, éd. Thelo-Hagen, II, p. 237: «aut «ex more» quia Pan deus Arcadiae pellitus sit». (D'Alverby)
3.
Réminiscence d'Ovide, Fast., II, 271 et suiv, description de l'Arcadie sauvage et agreste: «vita feris similis»? (D'Alverby)
4.
Allusion `a Mercure, autre divinité arcadienne, et généralement considéré comme père de Pan? (D'Alverby)
5.
Buc., V, 76. (D'Alverby)
6.
Le nom de ce personnage imaginaire a-t-il été inspiré par l'Ocnus dont parle Virgile (Aen., X, 198, 201)? Mais c'est le fondateur de Mantoue, et non un pâtre. Cf. Servius, éd. Thilo-Hagen, p. 412-413. (D'Alverby)
7.
Nous arrêtons ici cette citation, car c'est à cet endroit que se trouve la trace d'un feuillet coupé, et une lacune possible dans le texte. (D'Alverby)
| ------ --------. Sed non animalia uille | |
| ----- ut census neqit(!) omnis eis dare sensus | |
| ----- sed et absentem nequeunt medici dare mente | |
| Ergo peritorum iam nullus amatur eorum. | |
| 5 | Nec(?) ualet intonsae sponsiue cliens fore sponsae |
| Cui(?) dicit limen ego sum per me latro crimen | |
| --itet, et intrabit --- que loca ianua stabit | |
| Quam(?) tuus oxp()e laudat sermunculus iste | |
| ---mi formosa speciosa ueni generosa | |
| 10 | Namque(?) columbarum tibi su----- solidarum(?) |
| Ante(?) tuas leges mundi nondiligo reges | |
| ------ laudanda laudando glorificanda | |
| ----- et psalmista predixisti Dauid ista | |
| ----- dilexi Christi quam pecto--- uexi | |
| 15 | Quam(?) quia cordis amant mentes in tempore clamant |
| -----chi, Christe bone, sperandae dono coronae | |
| Hanc(?) ne lentus ebes rogitare per omnia debes | |
| Quae(?) femellarum delet probra cuncta bonarum | |
| ---fias uere liber praua muliere | |
| 20 | --ocet deuote cristum fortem rogo pro te |
| IMADASI | |